İstanbul Kültür Üniversitesi Meslek Yüksekokulu tarafından düzenlenen “İş, Bilenindir. Girişimcilik Modelleri” webinar serisinin yedincisi, 13 Temmuz Pazartesi günü saat 21.00’de gerçekleştirildi. “COVID-19 Sonrası Yeni Dünyada Ticaretin Kuralları” başlıklı e-seminerde, pandemi süreci, öncesi ve sonrasında, dış ticaret ve lojistik sektörlerinin durumu, girişimcilik ve kariyer olanakları açısından değerlendirildi. Etkinliğe konuşmacı olarak katılan Dış Ticarete Yön Verenler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı & Mentor Grup ortaklarından akademisyen Dr. Hakan Çınar, kendi tecrübelerinden de örnekler vererek gençlerin kariyerlerine yön verme aşamasında mentorluğun önemine işaret etti. Kariyer anlamında uzmanlaşmanın şart olduğunu belirten Çınar, özellikle dış ticaret ve lojistik sektöründe yabancı dil ve mevzuat bilgisinin zaruri olduğunu ifade etti. 

Dünya gazetesinde köşe yazarlığı yapan Çınar, dünya ticaretinin serbestleşme eğilimlerine paralel olarak ülkemizde 1980’lerden itibaren hızlanmaya başlayan dış ticaret hareketlerinin, günümüzde teknoloji ve internetteki gelişmelerle vardığı çarpıcı noktayı özetleyerek tüketimdeki artışa dikkat çekti. Planlı eskitme, moda, teknolojik değişim gibi nedenlerle artan tüketimin de en az yarısının uluslararası ticarete konu olduğunu ifade eden Çınar, pandemi sürecinde uluslararası mal hareketlerinin sınırlı da olsa devam ettiğinin ancak hizmet sektörünün daha fazla etkilendiğinin altını çizdi. Kozmetik, tekstil gibi belirli sektörlerde ticaret azalırken sağlık harcamalarının arttığını belirten Çınar, uzun vadede nihai tüketicinin davranışlarına bağlı olarak genel anlamda uluslararası ticarette büyük değişiklikler beklemediğini ifade etti. Toplam ticaret hacmi içerisinde e-ticaretin payındaki artışın pandemiyle hızlandığını belirten Çınar, e-ihracatın yaygınlaşmasıyla ülke yönetimlerinin yeni düzenlemeler yaptıklarını örneklerle açıkladı. İnternet üzerinden alışverişe çok meyilli olan gençlerin ve özellikle Z kuşağının dijital dönüşüme ve teknolojiye dayalı ekosisteme hızlı adaptasyonunun önemine vurgu yaptı. Mal ticaretinin yanı sıra, bilgi, belge akışının hızı ve güvenliğine de dikkat çeken Çınar, blockchain teknolojisi ve çözümleri hakkında bilgiler verdi. Pandemi süreciyle meydana gelen kısıtlara karşılık geliştirilen çözümlerden güncel örnekler veren Çınar, “virüs öncesi-virüs sonrası” olarak tanımladığı dönemleri karşılaştırdı.

Hollanda, Singapur, Ürdün gibi dış ticarette ön plana çıkan ülkelerin başarılarında, sermaye birikiminin yanı sıra, ticari zekâ ve deneyimin önemine değinen Çınar, üretim faktörlerinin reel piyasalarda mal ve hizmet ticaretinin ve sektörlerinin ayakta kalabilmesi için en önemli unsur olduğunu vurguladı. Ülkemizde hala ihracatın, ithalatın gerisinde kaldığını belirten Çınar, katma değerli ürünlerin ihracatıyla ve markalaşmayla bu sorunların üzerinden gelinebileceğini ifade etti. İhracatımızın temelini büyük oranda ithalat oluşturmasına karşın, ülkemizin son dönemde yüzlerce ürünün ithalatına uyguladığı ilave gümrük vergilerinin ihracatımız üzerinde de olumsuz etki yaratabilme ihtimalinden söz etti. İhracatımızda otomotiv, tekstil, kimya ve makine sektörünün ülkemizin dinamosunu oluşturduğunu ve oluşturmayı sürdüreceğini açıkladı. Eylül ayı civarında normalleşme beklediğini belirten konuğumuz, dış ticaret ve lojistik sektörlerinde kariyer ve girişimcilik yapmak isteyenlere günceli takip etmelerini, çok çalışmalarını ve olması gerektiği gibi mutlaka etik davranmalarını tavsiye etti.